Premia jest dodatkowym wynagrodzeniem za pracę, które cieszy każdego pracownika. Jednak zanim zaczniesz planować, na co wydasz otrzymane pieniądze, warto wiedzieć, ile faktycznie trafi na Twoje konto. Opodatkowanie premii to temat, który wywołuje wiele pytań. W tym artykule wyjaśnimy, jak wygląda podatek od premii i ile dokładnie kosztuje Cię i Twojego pracodawcę.
Podstawowe zasady opodatkowania premii
Premia pracownicza, niezależnie od jej charakteru (regulaminowa, uznaniowa czy świąteczna), stanowi przychód ze stosunku pracy i podlega takim samym zasadom opodatkowania jak podstawowe wynagrodzenie. Oznacza to, że od premii naliczane są:
- Zaliczka na podatek dochodowy – według skali podatkowej:
- 12% dla dochodów do 120 000 zł rocznie
- 32% dla dochodów powyżej 120 000 zł rocznie
- Składki ZUS:
- emerytalna (9,76%)
- rentowa (1,5%)
- chorobowa (2,45%)
- zdrowotna (9%)
Podatek od premii uznaniowej
Premia uznaniowa to dodatkowe wynagrodzenie przyznawane pracownikowi według uznania pracodawcy. Jest ona w pełni opodatkowana:
- Pracownik zapłaci od niej wszystkie składki ZUS oraz zaliczkę na podatek dochodowy
- Pracodawca odprowadzi składki po swojej stronie (emerytalna, rentowa, wypadkowa, na Fundusz Pracy i FGŚP)
Przykład: Pracownik zarabiający 5000 zł brutto otrzymuje premię uznaniową w wysokości 1000 zł brutto. Od premii potrącone zostaną:
- Składki ZUS pracownika: 137,10 zł
- Zaliczka na podatek dochodowy: około 84 zł
- Składka zdrowotna: 77,50 zł
W rezultacie, z 1000 zł premii brutto, pracownik otrzyma około 701 zł netto.
Podatek od premii świątecznej
Premia świąteczna, podobnie jak inne rodzaje premii, stanowi przychód ze stosunku pracy. Nie ma specjalnego, preferencyjnego opodatkowania dla premii świątecznych. Podlegają one standardowym zasadom:
- Pełne opodatkowanie podatkiem dochodowym
- Pełne oskładkowanie ZUS
Ile procent wynosi podatek od premii?
Często zadawane pytanie brzmi: „Ile procent wynosi podatek od premii?” Odpowiedź nie jest jednoznaczna, ponieważ łączne obciążenia zależą od kilku czynników:
- Skala podatkowa – 12% lub 32%, w zależności od tego, czy przekroczyłeś próg podatkowy
- Składki ZUS – łącznie około 13,71% po stronie pracownika
- Składka zdrowotna – 9%
Sumarycznie, od premii brutto może zostać potrącone około 30-35% przy stawce podatkowej 12%, lub nawet 50-55% przy stawce 32%.
Premia dla pracownika a koszty pracodawcy
Warto pamiętać, że całkowity koszt premii dla pracodawcy jest wyższy niż kwota brutto. Pracodawca ponosi dodatkowe koszty w postaci składek po swojej stronie:
- Składka emerytalna (9,76%)
- Składka rentowa (6,5%)
- Składka wypadkowa (zależna od branży, średnio 1,67%)
- Składka na Fundusz Pracy (2,45%)
- Składka na FGŚP (0,1%)
Oznacza to, że premia w kwocie 1000 zł brutto kosztuje pracodawcę około 1200-1220 zł.
Jak zoptymalizować opodatkowanie premii?
Choć premia zawsze będzie opodatkowana, istnieją pewne metody, które mogą zmniejszyć obciążenia podatkowe:
- Świadczenia rzeczowe zamiast pieniężnych – niektóre benefity pozapłacowe mają korzystniejsze opodatkowanie
- Programy motywacyjne oparte o instrumenty finansowe – w niektórych przypadkach mogą mieć korzystniejsze opodatkowanie niż standardowa premia pieniężna
- Premia w odpowiednim czasie – planowanie wypłaty premii w miesiącach, gdy nie przekraczasz progu podatkowego
Podatek od premii pracowniczej to znaczący koszt, który zmniejsza jej rzeczywistą wartość dla pracownika. Niezależnie od rodzaju premii (uznaniowa, regulaminowa czy świąteczna), podlega ona standardowym zasadom opodatkowania przychodu ze stosunku pracy. Z kwoty brutto potrącane są składki ZUS, składka zdrowotna oraz zaliczka na podatek dochodowy.
Dla pracownika oznacza to, że z premii 1000 zł brutto na konto wpłynie realnie około 650-700 zł przy stawce 12%, lub jeszcze mniej przy wyższej stawce podatkowej. Z kolei pracodawca za premię 1000 zł brutto zapłaci łącznie około 1200 zł.
Warto zatem świadomie podchodzić do kwestii premii i rozważyć alternatywne formy wynagradzania pracowników, które mogą mieć korzystniejsze opodatkowanie.
Źródło:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19910800350/U/D19910350Lj.pdf
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19981370887/U/D19980887Lj.pdf
